Współwłasność nieruchomości często staje się zarzewiem konfliktu pomiędzy współwłaścicielami, dlatego zwykle traktowana jest jako stan przejściowy; prędzej czy później strony dążą do ostatecznego podziału nieruchomości. Istnieje kilka sposobów zniesienia rzeczonej współwłasności, które pokrótce omówię w niniejszym wpisie- radca prawny Karol Borkowski
Dość powiedzieć, iż stan współwłasności nieruchomości, a zwłaszcza współwłasności ułamkowej, nie jest stanem idealnym więc jako takie nie może być traktowane inaczej niż tylko stan tymczasowy. Dysponowanie bowiem nieruchomością zazwyczaj wymaga zgody wszystkich współwłaścicieli, a to oczy wiście może prowadzić do konfliktów.
Co do zasady współwłasność nieruchomości występuje wówczas, gdy ów nieruchomość należy w sposób niepodzielny do dwóch osób (przynajmniej). Owa współwłasność może występować w formie łącznej (np. pomiędzy wspólnikami spółki cywilnej, czy małżonkami) lub ułamkowej (np. pomiędzy spadkobiercami), tzn. takiej, w której właściciele posiadają określone udziały (ułamkowo).
Aby móc tę współwłasność znieść, należy rozważyć sposoby jakie proponuje nam ustawodawca. Po pierwsze istnieje kilka różnych sposobów zniesienia współwłasności, otóż współwłasność nieruchomości można znieść poprzez fizyczny podział rzeczy wspólnej lub przyznanie rzeczy na własność jednemu ze współwłaścicieli lecz z zobowiązaniem dokonania spłat wszystkich pozostałych współwłaścicieli. Ostatnim ze sposobów jest sprzedaż nieruchomości i podział uzyskanej kwoty pomiędzy współwłaścicieli.
Co do zasady istnieją dwa „tryby” podziału nieruchomości –umowny (u notariusza) i sądowy. Na ten ostatni decydujemy się wówczas, gdy nie jesteśmy w stanie porozumieć się ze współwłaścicielami. W przypadku bezkonfliktowego, zgodnego stanowiska wszystkich współwłaścicieli możemy obrać drogę szybszą a więc „umowną”. Wówczas w akcie notarialnym notariusz umieszcza zasady podziału (wraz z rozliczeniami), które odzwierciedlają ustalenia poczynione przez zainteresowane strony. Zaznaczyć przy tym należy, iż potrzebna jest tu zgoda wszystkich współwłaścicieli, a przyznane konkretnym współwłaścicielom części nieruchomości lub spłaty nie muszą dokładnie odpowiadać wartości ich udziałów. W dużym uproszczeniu- jedynym bezpośrednim ograniczeniem w kształtowaniu takiej umowy, która kończy współwłasność jest sytuacja, gdy podział taki jest sprzeczny z prawem lub zasadami współżycia społecznego.
Równie wygodnym i porównywalnie szybkim sposobem jest sądowe zniesienie współwłasności, gdy wszyscy współwłaściciele wystąpią do sądu ze zgodnym wnioskiem zakreślając sposób zniesienia współwłasności.
Jeśli strony nie mogą dojść do porozumienia, każdy z zainteresowanych może domagać się zniesienia współwłasności przed Sądem, wówczas w trybie nieprocesowym Sąd wydaje postanowienie. Co niezwykle ważne, co do zasady takie żądanie zniesienia współwłasności nie może być wstrzymane przez pozostałe strony, Sąd więc może znieść współwłasność, nawet jeśli wynika to z żądania tylko jednego współwłaściciela, wbrew woli pozostałym.
Przedmiotowa instytucja zniesienia współwłasności przez Sąd w trybie nieprocesowym polega na wnioskowym wszczęciu postępowania nieprocesowego (zgodnie z art. 210 – 212 k.c., a jeśli chodzi o zniesienie współwłasności gospodarstwa rolnego – art. 213 i 214 k.c.). W owym wniosku, który składamy do Sądu możemy przedstawić proponowane formy podziału, którymi jednak Sąd nie jest związany. Generalnie najczęstszym sposobem zniesienia współwłasności jest podział, który odpowiada wszystkim współwłaścicielom. To istotne, gdyż zgodnie z obowiązującymi przepisami, Sąd wydaje postanowienie odpowiadające treści wniosku, gdy wszyscy współwłaściciele złożą wspólny, zgodny wniosek co do sposobu zniesienia współwłasności, oczywiście jeśli ów projekt podziału nie sprzeciwia się ani zasadom współżycia społecznego ani prawu.
Warto wskazać, iż umowne jak i sądowe zniesienie współwłasności nieruchomości dokonuje się poprzez podział fizyczny owej nieruchomości, lub przyznanie na wyłączną jej własność jednemu lub kilku z współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych. Istnieje również opcja sprzedaży nieruchomości i podziału kwoty.
Podsumowując – Sąd może nawet bez zgody uczestników wybrać sposób zniesienia współwłasności – warto skorzystać z pomocy profesjonalisty jakim jest radca prawny lub adwokat aby mieć pewność, iż postępowanie sądowe doprowadzi do satysfakcjonującego podziału.
Zapraszamy do zapoznania się z innymi publikacjami Kancelarii na naszym blogu:
https://kancelariasamoszuk.pl/pl/aktualnosci/
r. pr. Karol Tomasz Borkowski
#zniesieniewspolwlasnosci #kancelaria #kancelariabialystok #prawnicy #adwokat #radcaprawny #postepowaniesadowe #wniosek #poradaprawna
